‘KAMU HAKKI ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE DEVREDİLEMEZ’

‘KAMU HAKKI ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE DEVREDİLEMEZ’ 4 Aralık 2021 - 20:11 | Güncelleme:

Sayıştay’dan İstanbul’un en çok tartışılan konusu olan taksilerle ilgili çok dikkat çekici bir uyarı geldi. Bir kamu hakkının süresiz şekilde üçüncü kişilere devredilmesini hukuka uygun bulmayan Sayıştay, taksi plakalarının geçim kaynağı şoförlük mesleği olanlara; süresi ve şartları belirtilmek suretiyle ihale edilmesi gerektiğine dikkat çekti.

İstanbul'un kangrene dönen taksi sorununu çözmek yeni İBB yönetiminin getirmek istediği yeni taksi sistemine ilişkin teklif, UKOME'de 11 kez reddedildi. Tartışmalara neden olan taksi sistemi ile ilgili Sayıştay'ın 2020 yılı İBB Denetim Raporu'nda da dikkat çeken tespitler yer aldı. Sayıştay, İBB tarafından geçmiş dönemlerde tahsis edilen ve halen kullanılan taksi ve dolmuş plakalarının mevzuata aykırı biçimde süresiz bir hak olarak kullanıldığını tespit etti.Sayıştay denetçilerinin İBB'nin hesap ve işlemlerinde yaptığı incelemede, mevcut 17 bin 395 taksi ve 6 bin 460 dolmuş plaka sahibinden herhangi bir imtiyaz bedeli veya yıllık kira bedeli gibi bir ücret tahsil edilmediği belirlendi. İstanbul genelinde en son taksi plakası tahsisinin yapıldığı 1998 yılına kadar çeşitli İl Trafik Komisyonu kararları ile 17 bin 395 ticari taksi plakası verildiği kaydedildi. Bazılarının Bakanlar Kurulu Kararı doğrultusunda ihale ile ancak süresiz olarak verildiği ve halen faaliyetlerini sürdürdüğü belirtildi. Diğerlerinin ise İl Trafik Komisyonu kararları doğrultusunda noter huzurunda çekiliş ile belirlendiği kaydedildi.

Mevzuatına göre, taksi plakalarının geçim kaynağı şoförlük mesleği olanlara süresi ve şartları belirtilmek suretiyle ihale edilmesi gerektiğinin altı çizildi. İstanbul sınırları içinde İl Trafik Komisyonu tarafından verilen taksi ve dolmuş plakalarında hak sahipliği için herhangi bir süre belirtilmediğine vurgu yapıldı. Süre belirtilmeksizin yapılan plaka tahsislerinin 10553 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'na ve yürürlükte olan Devlet İhale Kanunu'na uygun yapılmadığı da belirlendi.Raporda,  taksi veya dolmuş ile yolcu taşıma faaliyetinde bulunulması için belirlenen plakalara izin veya ruhsat verilmesi işleminin yasalar çerçevesinde süresi belirlenmiş ihalelerle yapılması gerektiği yönünde görüş bildirdi. Kanun gereği, idarenin yürütmekle yükümlü olduğu bir hizmeti bizzat yerine getirmeyip üçüncü kişilere gördürmesi mümkündür. Ancak, mevzubahis kamu hizmetinin üçüncü şahıslara gördürülmesi, hizmet alanının kamu hizmeti olma niteliğini ortadan kaldırmadığı gibi bu konuda belediyenin görevinin sona ermesine yol açmamakta ve bu hizmetin yerine getirilmesi yönünden sorumluluğu devam etmektedir. Toplu taşıma hizmetinin bu niteliği gözetildiğinde, bir kamu hakkının süresiz bir şekilde üçüncü kişilere devredilmesi hukuka uygun değildir” tespitinde bulundu.